Zmieniając perspektywy i budując świadomość

Stwardnienie rozsiane to postępująca choroba układu nerwowego, charakteryzująca się przewlekłym stanem zapalnym, demielinizacją i degeneracją aksonów. Jej przyczyna nie jest dokładnie znana, jednak uważa się, że jest to choroba autoimmunologiczna, której rozwój zależy od wielu czynników. Leczenie objawowe oraz terapie mające wpływ na przebieg choroby mogą opóźnić postęp stwardnienia rozsianego i złagodzić objawy, co przynosi ulgę pacjentom.

Ok. 30 na 100 tys. osób cierpi na stwardnienie rozsiane (SM), które charakteryzuje się rozproszonymi zmianami w mózgu i rdzeniu kręgowym, czyli w ośrodkowym układzie nerwowym.

Główną cechą tych zmian jest uszkodzenie osłonek mielinowych włókien nerwowych, co nazywa się demielinizacją. W miejscach, gdzie mielina jest niszczona, powstają "stwardniałe blizny".

W skrócie, brak lub znaczne uszkodzenie osłonek włókien nerwowych powoduje nieprawidłowe lub utrudnione przewodzenie impulsów nerwowych. Objawy i ich rodzaj zależą od miejsca uszkodzenia osłonek mielinowych w ośrodkowym układzie nerwowym.

Objawy

Objawy stwardnienia rozsianego pojawić się mogą na długo przed rozpoznaniem choroby. Charakteryzuje je duża nieswoistość, zmienność i różnorodność:

• zawroty głowy, problemy z utrzymaniem równowagi,
• poczucie przemęczenia,
• powtarzające się i bolesne uczucia sztywności i skurcze mięśni,re
• zmiany czucia w kończynach lub na twarzy,
• drętwienie kończyn.

Późniejsze objawy

Pierwszym uchwytnym objawem stwardnienia rozsianego mogą być również zaburzenia widzenia. Za ich powstanie odpowiadać może pozagałkowe zapalenie nerwu wzrokowego oraz uszkodzenia komórek tworzących nerw wzrokowy. W efekcie pojawia się zamazane i niewyraźne widzenie, choć zdarzają się również przypadki nagłej przemijającej ślepoty. Te objawy SM mogą pojawić się nagle, mieć nawracający charakter i nasilać się w okresie kilku dni.

Wraz z progresją SM, u chorego mogą pojawić się niedowłady jednej bądź obu nóg lub nóg i rąk. Równie często w trakcie rzutu pacjenci uskarżają się na zaburzenia czucia powierzchniowego, zaburzenia płynności ruchów oraz zamiarowe drżenie kończyn, czyli drżenie, które pojawia się
w trakcie zamierzonego ruchu ręką lub nogą

Powszechnymi objawami są także: problemy z utrzymaniem równowagi i zawroty głowy.

Jednym z objawów stwardnienia rozsianego, który występuje późno jest niemożność kontrolowania zwieraczy. W wyniku tego zaburzenia pacjent chory na SM ma pilną potrzebę oddania moczu lub kału oraz inne zaburzenia z tego wynikające.

We wczesnym etapie choroby rzadko występują problemy związane z zaburzeniami poznawczymi. Zaburzenia pamięci i zaburzenia poznawcze dotyczą około 5 proc. chorych. Pacjenci mają trudność w przetwarzaniu i analizowaniu informacji oraz borykają się z problemami pamięci i uwagi.
Często chorzy na SM cierpią także na depresję, szczególnie po dłuższym okresie choroby. Ponadto część osób cierpi z powodu zaburzeń funkcji seksualnych.

Trzeba mieć także na uwadze, że w zależności od tego, który nerw został zaatakowany, pacjent może zgłaszać szereg różnych, innych dolegliwości, jak np. drżenie dłoni i wypadanie przedmiotów z rąk, problemy z pisaniem, zaburzenia słuchu, zaburzenia mowy, drgawki czy napad padaczkowy.