NOCLEGI
ROZKŁADY
REKLAMA
Osłabienie zdolności węchu poprzez zmniejszenie intensywności wyczuwania zapachów określa się mianem hiposmii. Jeżeli zupełnie brakuje zmysłu węchu, diagnozuje się anosmię, natomiast czasem występują zaburzenia odczuwania zapachów znane jako parosmia. Niekiedy doświadcza się szczególnie nieprzyjemnych i odrażających doznań zmysłowych, co nosi nazwę kakosomii.
Wrodzona brak węchu stanowi jedynie niewielki odsetek przypadków. Najczęstszymi przyczynami nabytej utraty węchu są schorzenia nosa i zatok przynosowych, infekcje górnych dróg oddechowych oraz bardziej poważne problemy, takie jak polipy czy nowotwory przewodu nosowego. Utrata węchu może również wystąpić w wyniku urazu głowy, zwłaszcza gdy dotknie on obszar płata czołowego, odpowiedzialnego za przetwarzanie bodźców zapachowych.
Obecnie utrata węchu, znana jako anosmia, została również uznana za jedno z kluczowych objawów zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Zazwyczaj pojawia się na wczesnym etapie choroby i utrzymuje przez kilka do kilkunastu dni. W niektórych przypadkach jednak utrata węchu spowodowana wirusem może trwać tygodniami, a nawet miesiącami. Pojawiają się coraz liczniejsze doniesienia na temat możliwości trwałego uszkodzenia komórek nerwowych odpowiedzialnych za węch i smak przez wirusa SARS-CoV-2, jednak badania wciąż w tej kwestii trwają.
Do rozpoznawania różnych zapachów przyczyniają się komórki węchowe umieszczone w błonie śluzowej nosa. Komórki receptora węchowego, będące neuronami czuciowymi, posiadają dwie wypustki. Krótsza z nich pokryta jest rzęskami, gdzie następuje przetwarzanie substancji zapachowych. Druga wypustka neuronu czuciowego węchowego tworzy nerw węchowy, który prowadzi do opuszki węchowej zlokalizowanej w korze skroniowej. W skrócie, cząsteczki zapachowe docierają do nosa, w obszar nabłonka węchowego, gdzie każda komórka jest połączona z neuronem zapachowym. Informacja jest następnie przekazywana do odpowiednich obszarów mózgu, gdzie zapach jest przetwarzany i identyfikowany.
Zmysł węchu jest istotny dla człowieka, pełniąc rolę naturalnego czujnika bezpieczeństwa. Pozwala błyskawicznie ocenić jakość pokarmu, ostrzegać przed zagrożeniami, takimi jak gaz, dym czy nieprzyjemny zapach, a także stanowi źródło naszych przeżyć i emocji.
Osoby z zaburzeniami węchu doświadczają istotnego wpływu na jakość życia. Pacjenci z anosmią często zgłaszają pogorszenie samopoczucia, utratę apetytu, trudności w relacjach społecznych oraz doświadczają zaburzeń lękowych i depresyjnych.
Rozpoznanie anosmii wymaga dokładnego badania laryngologicznego, szczególnie z uwzględnieniem jamy nosowej i gardła. W wielu przypadkach wykorzystuje się endoskopową ocenę górnych dróg oddechowych. Czasem konieczne jest również przeprowadzenie badań neurologicznych, a także badań obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa, w celu wykluczenia źródła problemów z centralnym układem nerwowym.
Wrodzona brak węchu stanowi jedynie niewielki odsetek przypadków. Najczęstszymi przyczynami nabytej utraty węchu są schorzenia nosa i zatok przynosowych, infekcje górnych dróg oddechowych oraz bardziej poważne problemy, takie jak polipy czy nowotwory przewodu nosowego. Utrata węchu może również wystąpić w wyniku urazu głowy, zwłaszcza gdy dotknie on obszar płata czołowego, odpowiedzialnego za przetwarzanie bodźców zapachowych.
Obecnie utrata węchu, znana jako anosmia, została również uznana za jedno z kluczowych objawów zakażenia wirusem SARS-CoV-2. Zazwyczaj pojawia się na wczesnym etapie choroby i utrzymuje przez kilka do kilkunastu dni. W niektórych przypadkach jednak utrata węchu spowodowana wirusem może trwać tygodniami, a nawet miesiącami. Pojawiają się coraz liczniejsze doniesienia na temat możliwości trwałego uszkodzenia komórek nerwowych odpowiedzialnych za węch i smak przez wirusa SARS-CoV-2, jednak badania wciąż w tej kwestii trwają.
Do rozpoznawania różnych zapachów przyczyniają się komórki węchowe umieszczone w błonie śluzowej nosa. Komórki receptora węchowego, będące neuronami czuciowymi, posiadają dwie wypustki. Krótsza z nich pokryta jest rzęskami, gdzie następuje przetwarzanie substancji zapachowych. Druga wypustka neuronu czuciowego węchowego tworzy nerw węchowy, który prowadzi do opuszki węchowej zlokalizowanej w korze skroniowej. W skrócie, cząsteczki zapachowe docierają do nosa, w obszar nabłonka węchowego, gdzie każda komórka jest połączona z neuronem zapachowym. Informacja jest następnie przekazywana do odpowiednich obszarów mózgu, gdzie zapach jest przetwarzany i identyfikowany.
Zmysł węchu jest istotny dla człowieka, pełniąc rolę naturalnego czujnika bezpieczeństwa. Pozwala błyskawicznie ocenić jakość pokarmu, ostrzegać przed zagrożeniami, takimi jak gaz, dym czy nieprzyjemny zapach, a także stanowi źródło naszych przeżyć i emocji.
Osoby z zaburzeniami węchu doświadczają istotnego wpływu na jakość życia. Pacjenci z anosmią często zgłaszają pogorszenie samopoczucia, utratę apetytu, trudności w relacjach społecznych oraz doświadczają zaburzeń lękowych i depresyjnych.
Rozpoznanie anosmii wymaga dokładnego badania laryngologicznego, szczególnie z uwzględnieniem jamy nosowej i gardła. W wielu przypadkach wykorzystuje się endoskopową ocenę górnych dróg oddechowych. Czasem konieczne jest również przeprowadzenie badań neurologicznych, a także badań obrazowych, takich jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa, w celu wykluczenia źródła problemów z centralnym układem nerwowym.
PRZECZYTAJ JESZCZE
